Terapia adekwatna do rozpoznania
Na temat tego jaką rolę w ujęciu leczenia pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuca odgrywa interdyscyplinarna współpraca oraz co oznacza terapia adekwatna do rozpoznania?
Wywiad z Prof. dr hab. n. med. Jacek Fijuthem
Kierownikiem Zakładu Teleradioterapii w Wojewódzkim Wielospecjalistycznym Centrum Onkologii i Traumatologii w Łodzi, Prezesem Polskiego Towarzystwa Radioterapii Onkologicznej
Co oznacza interdyscyplinarna współpraca w ujęciu leczenia pacjentów z niedrobnokomórkowym rakiem płuca?
Niedrobnokomórkowy rak płuca(NDRP) jest nowotworem wymagającym współpracy pulmonologa, torakochirurga, radioterapeuty i onkologa klinicznego, zajmującego się leczeniem farmakologicznym. Wstępna diagnostyka chorego z podejrzeniem raka płuca jest najczęściej prowadzona przez pulmonologa, rzadziej przez torakochirurga. Do postawienia rozpoznania raka i ustalenia stopnia jego zaawansowania konieczny jest udział patologa, radiologa i specjalisty z zakresu medycyny nuklearnej. W najwcześniejszych stopniach zaawansowania NDRP(15-20%) przeprowadzane jest leczenie operacyjne. U części starszych chorych z przeciwskazaniami do operacji możliwe jest przeprowadzenie radiochirurgii stereotaktycznej – nowoczesnej formy radioterapii o skuteczności podobnej do leczenia chirurgicznego. U około 1/3 chorych z nowotworem o zaawansowaniu miejscowym, postępowaniem z wyboru jest chemioterapia i radioterapia. Międzynarodowym standardem w tej sytuacji jest jednoczesna radio-chemioterapia. Chorzy, u których nie dojdzie do progresji choroby w trakcie tej terapii, zgodnie z międzynarodowymi rekomendacjami powinni być poddani immunoterapii.
W stadium choroby z przerzutami odległymi, w zależności od profilu molekularnego raka i innych czynników biologicznych stosowana jest klasyczna chemioterapia, leczenie ukierunkowane molekularnie lub immunoterapia. Jak więc widać NDRP wymaga ścisłej i płynnej współpracy wielospecjalistycznej, najlepiej w ramach dedykowanego oddziału.
Immunoterapia niezaprzeczalnie zwiększyła szansę chorych z NDRP. Czy w tym kontekście możemy obecnie mówić o próbie całkowitego wyleczenia?
Immunoterapia stosowana w wybranych przypadkach NDRP w chorobie rozsianej zazwyczaj daje jedynie stabilizację, ale może wydatnie wydłużyć przeżycie bez istotnej toksyczności. Natomiast wprowa- dzenie immunoterapii po jednoczesnej ra- dio-chemioterapii spowodowała przełom w rokowaniu. Opublikowane dwukrotnie, na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesię- cy wyniki badania PACIFIC wskazały, że chorzy poddani takiej terapii uzyskują wy- dłużenie czasu wolnego od progresji cho- roby o ponad 11 mies. Odsetek przeżyć całkowitych po 3 latach obserwacji wyniósł 57% w porównaniu do 44%.
Co w przypadku leczenia chorych z NDRP oznacza terapia adekwatna do rozpoznania?
Terapia adekwatna do rozpoznania w NDRP oznacza zastosowania optymalnego lecze- nia w prawidłowo zdiagnozowanej chorobie. Warunkiem uzyskania wyników podawanych przez referencyjne ośrodki krajowe i zagraniczne jest przeprowadzenie pełnej, zgodnej ze standardem diagnostyki wstępnej i pogłębionej oraz podjęcie decyzji terapeutycznej przez wielospecjalistyczne konsylium lekarskie. Jednym z niezwykle istotnych elementów diagnostyki jest badanie PET-TK, które w warunkach polskich,niestety nie zawsze jest wykonywane na etapie wstępnej diagnostyki.
Radioterapia często kojarzy się chorym z wieloma działaniami niepożądanymi. Tymczasem nowoczesna radioterapia to zupełnie inny standard. Czy wraz z rozwojem technologii i technik możemy mówić o mniejszej ilości działań niepożądanych i niższej toksyczności?
Zdecydowania tak! Nowoczesna radioterapia stała się bezpieczna i niezwykle efektywna. Postęp w zakresie diagnostyki obrazowej pozwala coraz dokładniej określać granice guza. Komputerowe systemy planowania radioterapii pozwalają uzyskać trójwymiarową, anatomiczną rekonstrukcję guza i otaczających go tkanek prawidłowych. Aparaty do radioterapii nowej generacji umożliwiają zdeponowania leczniczej dawki promieniowania jonizującego w ściśle określonej objętości guza z minimalnym obciążeniem tkanek zdrowych. Stąd w radioterapii możemy mówić o radiochirurgii, gdzie polem operacyjnym jest trójwymiarowo zrekonstruowany guz nowotworowy a skalpelem wiązka promieniowania, precyzyjnie wycelowana w ten guz. Nowoczesna radioterapia to także precyzyjne systemy weryfikacji poprawności leczenia, gdzie ludzkie oko wspomagają nowoczesne systemy komputerowe. Natomiast chirurgia wciąż pozostaje wspaniałą sztuką, ale zależy od doświadczenia i sprawności operatora.
Ostatnie wpisy
