Razem przeciwko nadciśnieniu
Rozmowa z prof. dr. hab. med. Krzysztofem J. Filipiakiem, kardiologiem, internistą, hipertensjologiem, farmakologiem klinicznym, Prorektorem Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Prezesem Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego
Ile osób w Polsce ma nadciśnienie tętnicze?
Jeżeli posługiwać się europejską definicją nadciśnienia tętniczego (ciśnienie tętnicze skurczowe/ rozkurczowe >=140/90 mmHg) szacujemy liczbę dorosłych obywateli naszego kraju z nadciśnieniem tętniczym na około 10 milionów osób. Jeżeli jednak posłużyć się definicją używaną w USA (ciśnienie tętnicze skurczowe/ rozkurczowe >=130/80 mmHg), około 17 milionów osób mogłoby mieć rozpoznane nadciśnienie tętnicze. Jest to więc – obok hipercholesterolemii (podwyższone stężenie cholesterolu we krwi) – najczęstszy czynnik ryzyka, dystansujący inne, takie jak: cukrzyca, otyłość czy palenie papierosów.
Czy są różne postacie nadciśnienia tętniczego i w zależności od tego inaczej się je leczy?
Większość przypadków nadciśnienia tętniczego to nadciśnienie tętnicze pierwotne, chociaż w wielu przypadkach należy wyeliminować wtórne przyczyny nadciśnienia lub jego złej kontroli, takie jak np. bezdech senny (epizody bezdechu w czasie snu, objawiające się najczęściej chrapaniem, niewyspaniem w ciągu dnia, sennością). Prawdziwe przypadki wtórnego nadciśnienia tętniczego jako powikłania innych schorzeń są rzadsze, diagnozowane i leczone być powinny w specjalistycznych ośrodkach.
Kto jest najbardziej narażony na nadciśnienie tętnicze?
Wszystkie czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego to swoisty system naczyń połączonych, stąd nadciśnienia tętniczego należy aktywnie szukać zwłaszcza u osób: z cukrzycą, z hipercholesterolemią, z nadwagą i otyłością, wśród osób palących papierosy. Pomiar ciśnienia tętniczego powinien być nieodłączonym elementem każdej wizyty lekarskiej, u różnych specjalistów. Warto brać pod uwagę również rodzinne uwarunkowania i wcześnie rozpoznawać nadciśnienie tętniczego w rodzinach z wywiadem chorób sercowo-naczyniowych, zawałów serca, udarów mózgu.
Kto w Polsce rozpoznaje i leczy nadciśnienie tętnicze ?
Z uwagi na fakt, że chorych z nadciśnieniem tętniczym jest w Polsce 10 milionów, większość chorych na nadciśnienie tętnicze leczą lekarza rodzinni – lekarze pierwszego kontaktu lub interniści. Czasem nadciśnienie tętnicze leczą kardiolodzy, diabetolodzy, endokrynolodzy, pediatrzy – kiedy pacjent z inną jednostką chorobową trafia właśnie do takich specjalistów. Jedynie ciężkie postacie nadciśnienia tętniczego, tzw. nadciśnienie tętnicze oporne konsultują specjaliści nowej, dedykowanej temu specjalizacji – hipertensjolodzy. Hipertensjologia jako samodzielna specjalizacja lekarska rozwija się w Polsce od 15 lat.