Badanie to podstawa

Nowe technologie wsparciem we wczesnym wykrywaniu raka piersi.

Panie Profesorze, czy można zapobiec powstawaniu raka piersi?

Prof. dr hab. n. med. Tadeusz Pieńkowski:

Prof. dr hab. n. med. Tadeusz Pieńkowski Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Radomskie Centrum Onkologii

Mimo, iż znane są istotne czynniki ryzyka zachorowania na raka piersi, jak np. bezdzietność, późne macierzyństwo, wydłużenie czasu długości miesiączkowania, stosowanie środków antykoncepcyjnych, hormonalnej terapii zastępczej, otyłość – nie można zmniejszyć w istotny sposób ryzyka zachorowania, wyjątek stanowią kobiety, u których stwierdzono mutacje BRCA-1 i BRCA-2. Wprawdzie można zmniejszyć ryzyko zachorowania na ten nowotwór, dzięki np. karmieniu piersią lub aktywności fizycznej, jednakże najistotniejsze jest podjęcie działań na rzecz jego wczesnego wykrycia. Bo wcześnie zdiagnozowany rak piersi jest w prawie 100% wyleczalny.

Co zatem kobiety mogą zrobić w kierunku wczesnego wykrycia raka piersi?

t.p.:W ramach zorganizowanych badań przesiewowych dla kobiet w wieku 50 – 69 lat, kobiety co dwa lata powinny zgłosić się na badanie mammograficzne. Po pierwsze, ryzyko wystąpienia raka piersi rośnie u kobiet po 50. r.ż., a po drugie dla młodych kobiet mammografia jest mniej skutecznym badaniem ze względu na budowę piersi. Młode kobiety nie są objęte systemem zorganizowanych badań przesiewowych. Niestety, liczba zachorowań na raka piersi w ostatnich latach wzrasta u wszystkich kobiet.

Panie Profesorze, a co z badaniami młodszych kobiet?

t.p.: U wszystkich kobiet, u których podejrzewa się wystąpienie raka, są wskazania do wykonania badań obrazowych. U kobiet, u których nie występują objawy, zaleca się przedmiotowe badanie lekarskie co roku i auto badanie, a w przypadku podejrzenia nowotworu podjęcie działań zmierzających do wykrycia lub wykluczenia raka. Dla-tego kluczowe jest, aby kobiety, a zwłaszcza te młodsze, raz w miesiącu, regularnie same badały swoje piersi. Takie badanie może pomóc wcześniej wykryć raka i ocalić życie.

Panie Profesorze, mówi Pan o samobadaniu piersi, a ile kobiet tak naprawdę wie jak to zrobić, i faktycznie się bada?

t.p.:

Do 40. roku życia każda kobieta zgłaszająca się na wizytę lekarską powinna być regularnie poddawana profilaktycznemu badaniu piersi przez lekarza. Lekarz powinien też nauczyć kobietę, jak robić to prawidłowo. Istnieją liczne materiały obrazujące, jak to badanie należy przeprowadzić. Mimo, że rak o średnicy mniejszej niż 1 cm nie daje objawów klinicznych, można wykryć go na wczesnym etapie i skutecznie leczyć. Ostatnio mówi się o nowej metodzie samobadania piersi opartej na termografii kontaktowej, technologii Braster. Jak wiadomo, temperatu-ra na powierzchni ciała, jest manifestacją ciepła pochodzącego z danego narządu. Termografia pozwala zatem pokazać dany narząd w formie obrazu termicznego. W przypadku raka piersi wiemy, że podniesiona temperatura w danej części piersi może być związana z obecnością zmiany nowotworowej. Dla rozwoju raka niezbędne jest tworzenie naczyń krwionośnych dostarczających mu pożywienia, a ostatecznie drogi do rozsiewu. Rozwój tych naczyń związany jest z podwyższoną temperaturą. Właśnie takie różnice temperatur można zobrazować za pomocą obrazów termograficznych. O termografii w medycynie mówi się już od wczesnych lat 80. Jednak jako metoda badań profilaktycznych nie mogła przez lata być w pełni wykorzystana ze względu na ograniczone możliwości internetu, mocy obliczeniowej komputerów oraz niewystarczającą wiedzę o matrycach ciekłokrystalicznych. Obecnie rozwój wiedzy i nauki pozwolił na wykorzystanie termografii we wczesnym wykrywaniu zmian podejrzanych o nowotworowy charakter. Za pomocą urządzenia Braster, które ma zostać udostępnione jeszcze w tym roku, kobieta będzie badała pierś samodzielnie w domu, a następnie urządzenie będzie przekazywało obraz piersi do systemu analitycznego, który je zinterpretuje i określi czy wykazuje zmiany o charakterze nowotworowym. To oznacza, że kobieta nie będzie samodzielnie interpretować zmian w piersi, a otrzyma wynik bazujący na danych zgromadzonych przez system. Termografia kontaktowa daje nam więc nadzieję, na wcześniejsze wykrycie raka piersi. W przypadku zmiany podejrzanej o charakter nowotworowy konieczne będzie podjęcie dalszych działań diagnostycznych.