HIV jak jednoręki bandyta

Od wielu lat zakażenie wirusem HIV jest problemem ogólnoświatowym, a statystyki Światowej Organizacji Zdrowia wcale nie są optymistyczne. Narzuca się wówczas pytanie: Ile przypadków jeszcze nie rozpoznano? Osoby zakażone, które z różnych względów jeszcze nie poddały się badaniom, odbierają sobie szanse na leczenie i stanowią zagrożenie dla innych.

Jeszcze do niedawna wydawało się, że poradziliśmy sobie z zakażeniami HIV. Postęp medycyny, jaki dokonał się w tej dziedzinie, pozwolił na zmianę myślenia o chorobie, która chociaż nadal pozostaje śmiertelną to jednak nabrała cech choroby przewlekłej. O ile jednak medycyna dobrze poradziła sobie z diagnostyką i leczeniem, to nadal nie poradziliśmy sobie z wirusem w przestrzeni społecznej.

HIV i AIDS jakby na nowo stały się tematami tabu a brak wiedzy z kolei powoduje, że większość osób ma błędne przekonanie, że problem ich nie dotyczy. W konsekwencji nie wykonują testów i żyją z HIV przez wiele lat, podejmując ryzykowne zachowania zakażają kolejne osoby. Wbrew obiegowym opiniom problem HIV nie dotyczy już tylko Afryki. ONZ alarmuje, że obecnie to Europa, a nie jak dotąd Czarny Ląd stoi przed największym wyzwaniem jakim jest wzrost liczby nowych zakażeń wirusem HIV w Europie Wschodniej i Azji Środkowej. Najnowsze dane epidemiologiczne są niepokojące. Tylko w ciągu kilku ostatnich lat liczba zakażonych wirusem wzrosła dwukrotnie, osiągając niemal 37 milionów osób na świecie i około 35 tysięcy w Polsce. Co drugi Polak zakażony wirusem HIV nigdy nie zrobił sobie testu i nadal nie wie, że jest zakażony tym groźnym wirusem. Choroba nadal jest tematem tabu, a strach przed nią jest tak wielki, że zamiast zrobić badania i mieć pewność wolimy myśleć, że problem nas nie dotyczy. Szacuje się, że około 50 proc. zakażonych wirusem HIV Polaków nadal nie zdaje sobie z tego sprawy i nieświadomie może zakażać innych. To największy taki odsetek w Unii Europejskiej.

Każdy kontakt seksualny jest ryzykowny. W 80 proc. przypadków zakażenia HIV powstają w wyniku ryzykownych kontaktów seksualnych. Tak naprawdę każdy kontakt seksualny jest ryzykowny, bo nigdy nie mamy pewności czy dana osoba jest zakażona wirusem czy też nie. Wbrew obiegowym opiniom dotyczą także osób w stałych związkach. Po pierwsze bardzo rzadko zdarza się, aby partnerzy wykonywali testy przed rozpoczęciem współżycia, a mogą być zakażeni z poprzednich związków. Po drugie przy coraz częstszych zdradach, nawet w stałym związku możemy być narażeni na zakażenie HIV.

Znaczenie ma czas. Wczesne wykrycie zakażenia HIV nie pozostaje bez wpływu na wyniki leczenia. Dziś medycyna coraz lepiej radzi sobie z wirusem, niektórzy żyją z HIV od 20, a nawet 30 lat. Jednak najlepsze efekty uzyskuje się u pacjentów, którzy poddali się terapii wkrótce po zakażeniu. Chodzi bowiem o to, aby szybko ograniczyć namnażanie wirusa i uszkodzenia układu immunologicznego. Testy na HIV wykonywane są bezpłatnie, bez skierowania i anonimowo wraz z kompetentnym poradnictwem w punktach konsultacyjno–diagnostycznych (PKD), które można znaleźć m.in. na stronie kampanii www.testnahiv.pl. Istotny jest moment wykonywania testu. Powinno się go wykonać najwcześniej po trzech miesiącach od momentu ryzykownego zachowania. Test (tak zwany przesiewowy) polega na pobraniu niewielkiej ilości krwi. Nie trzeba być przed tym na czczo. Wynik w zależności od punktu diagnostycznego, dostępny jest następnego dnia lub po kilku dniach.

Przewrotna kampania „Lubisz ryzyko? Sprawdź czy wygrałeś!” realizowana przez Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej miała za zadanie zwrócić uwagę na problem niepokojących statystyk dotyczących zakażeń HIV i zachęcić do wykonywania testów wykluczających lub potwierdzających zakażenie. W ramach kampanii w przestrzeni miejskiej powstały plakaty skierowane do kobiet i mężczyzn, nawiązujące do niebezpiecznej gry jaką są ryzykowne zachowania seksualne, w której zamiast wygranej można zakazić się niebezpiecznym wirusem i w efekcie przegrać swoje zdrowie. Powstała także strona internetowa www.testnahiv.pl, na której można znaleźć podstawowe informacje na temat wirusa i praktyczne porady dotyczące życia z zakażeniem lub chorobą AIDS.

Pomysłodawcą i organizatorem kampanii „Lubisz ryzyko? Sprawdź czy wygrałeś” jest Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej. Patronem honorowym kampanii jest Krajowe Centrum ds. Aids oraz

Główny Inspektorat Sanitarny. Głównym partnerem kampanii jest Gilead Polska a partnerami są GSK i Janssen. Partnerem medialnym jest The Point.

 Patrycja Rzucidło- Zając, Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej